Σε αυτή τη διαπίστωση καταλήγει η ευρωπαϊκή έκθεση για τα ναρκωτικά 2014 που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα από τον Οργανισμό της ΕΕ για τα ναρκωτικά (EMCDDA), στη Λισαβόνα.
Σύμφωνα με την έκθεση, η ηρωίνη συμμετέχει λιγότερο απ' ό,τι στο παρελθόν στο πρόβλημα των ναρκωτικών στην Ευρώπη, ενώ αυξάνεται η χρήση των διεγερτικών ουσιών, των συνθετικών ναρκωτικών, συνθετικής κάνναβης και των φαρμακευτικών προϊόντων. Τα στοιχεία δείχνουν ότι η συνολικά θετική τάση σε επίπεδο ΕΕ, έρχεται σε απόλυτη αντίθεση με τις ανησυχητικές εξελίξεις που παρατηρούνται σε κάποιες χώρες.
Ενδεικτικά, αναφέρονται τα στοιχεία για τους θανάτους από υπερβολική δόση και τις συνδεόμενες με τη χρήση ναρκωτικών μολύνσεις από τον ιό HIV, δύο από τις σοβαρότερες συνέπειες της χρήσης. Παρά τις πτωτικές τάσεις για την ηρωίνη, οι ερευνητές εκφράζουν μεγάλη ανησυχία για τα υποκατάστατά της. Αν και οι εκτιμήσεις για την παγκόσμια παραγωγή ηρωίνης παραμένουν σε υψηλά επίπεδα, συνολικά οι δείκτες για την ηρωίνη παραμένουν σε γενικές γραμμές αμετάβλητοι ή ακολουθούν πτωτική τάση.
Παρότι στην έκθεση καταγράφονται ορισμένες θετικές ενδείξεις όσον αφορά τις «γνωστές» ουσίες, στο μεγαλύτερο μέρος της διαπιστώνει νέες απειλές που προέρχονται από τις συνθετικές ουσίες, περιλαμβανομένων των διεγερτικών ουσιών, των νέων ψυχοδραστικών ουσιών και των φαρμακευτικών προϊόντων, που αποκτούν όλο και πιο σημαντική θέση σε μια ευρωπαϊκή αγορά ναρκωτικών, η οποία συνεχώς μεταβάλλεται.
Τα ναρκωτικά στην Ελλάδα
Οι νέες συνθετικές ναρκωτικές ουσίες εξαπλώνονται με γρήγορο ρυθμό και στην Ελλάδα, παρότι είναι πλέον γνωστό ότι διεθνώς έχουν αρχίσει να καταγράφονται θάνατοι από τη χρήση τους. Ενδεικτικό της διείσδυσης των ουσιών αυτών στη χώρα, με πιο συχνές τις μεθαμφεταμίνες, είναι το γεγονός ότι όλο και περισσότεροι χρήστες ζητούν βοήθεια για απεξάρτηση. Οι ουσίες αυτές που κυκλοφορούν με τη μορφή χαπιών, εισπνέονται ή καπνίζονται, τα τελευταία χρόνια άρχισαν να χρησιμοποιούνται και σε ενέσιμη μορφή.
Οι ειδικοί όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και πανευρωπαϊκά, εκτιμούν ότι η ενέσιμη χρήση πολλών ναρκωτικών ουσιών θα αυξάνεται τα προσεχή χρόνια, ενώ ήδη μετά το 2012 στην Ελλάδα φαίνεται να αυξάνεται ελαφρώς και η ενέσιμη χρήση ηρωίνης, η οποία εμφάνιζε μικρή αλλά σταθερή μείωση τα προηγούμενα χρόνια.
Τα νέα άγνωστα επικίνδυνα ναρκωτικά
Η έκθεση κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, προειδοποιώντας για την αντικατάσταση της ηρωίνης από άλλες ουσίες, όπως τα συνθετικά οπιοειδή. Οι εν λόγω ουσίες, οι οποίες παρασκευάζονται παράνομα, περιλαμβάνουν τις υψηλής δραστικότητας φαιντανύλες και ουσίες που χρησιμοποιούνται στη θεραπεία υποκατάστασης οπιοειδών (πχ. μεθαδόνη, βουπρενορφίνη). Το 2012, 17 χώρες ανέφεραν ότι ποσοστό άνω του 10% των χρηστών που εισήχθησαν σε θεραπεία για πρώτη φορά σε εξειδικευμένα κέντρα απεξάρτησης, έκανε χρήση οπιοειδών πέραν της ηρωίνης.
Η χρήση μεθαμφεταμίνης, παραδοσιακά χαμηλή στην Ευρώπη και εντοπισμένη κυρίως στην Τσεχική Δημοκρατία και στη Σλοβακία, φαίνεται τώρα να εξαπλώνεται (πχ στη Γερμανία). Ανησυχητικές εκθέσεις από τη νοτιανατολική Ευρώπη (Ελλάδα, Κύπρο, Τουρκία) επισημαίνουν ότι «το κάπνισμα κρυσταλλικής μεθαμφεταμίνης αποτελεί περιορισμένο μεν, αλλά αναδυόμενο, πρόβλημα, με πιθανότητα εξάπλωσης στους ευάλωτους πληθυσμούς. Πέραν αυτού, εντοπίστηκαν νέες τάσεις ενέσιμης χρήσης μεθαμφεταμίνης σε μικρές ομάδες ομοφυλόφιλων ανδρών σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες».
Η αύξηση στον αριθμό, τον τύπο και τη διαθεσιμότητα των νέων ψυχοδραστικών ουσιών στην Ευρώπη δεν αφήνουν να διαφανεί καμία ένδειξη υποχώρησης, δηλώνει το EMCDDA. Κάποια από τα νέα ναρκωτικά παράγονται στην Ευρώπη, σε παράνομα εργαστήρια. Συνήθως, εισέρχονται νόμιμα με τη μορφή σκόνης από την Κίνα και την Ινδία στην Ευρώπη, όπου υφίστανται επεξεργασία, συσκευάζονται και πωλούνται είτε ως «νόμιμα διεγερτικά» προϊόντα ή «προϊόντα χημικής έρευνας», είτε απευθείας στην παράνομη αγορά ναρκωτικών.
Το διαδίκτυο συνεχίζει να παίζει βασικό ρόλο ως προς τη διαμόρφωση της αγοράς των νέων ψυχοδραστικών ουσιών.
Κοινωνικός αποκλεισμός
Στην Ευρώπη, σε αντίθεση με άλλες περιοχές του κόσμου, η χρήση κάνναβης φαίνεται συνολικά να παραμένει αμετάβλητη ή και να ακολουθεί πτωτική τάση, ιδίως στις νεότερες ηλικιακές ομάδες. Η εικόνα, πάντως, δεν χαρακτηρίζεται από ομοιομορφία. Σε αρκετές χώρες, στις οποίες καταγράφονταν ανέκαθεν χαμηλά ποσοστά επικράτησης, πρόσφατα παρατηρήθηκε αύξηση της χρήσης.
Η έκθεση τέλος αναδεικνύει ένα άλλο σοβαρό πρόβλημα που σχετίζεται με τον «παλαιό» πληθυσμό των χρηστών. Η Ευρώπη πλέον καλείται να περιθάλψει έναν γηράσκοντα πληθυσμό ενεργών και πρώην χρηστών ηρωίνης, πολλοί εκ των οποίων ανήκουν σε κοινωνικά αποκλεισμένες ομάδες. Στο πλαίσιο αυτό, αυξάνεται το ενδιαφέρον, από τη σκοπιά της πολιτικής, για το τι ακριβώς συνιστά θεραπεία και κοινωνική επανένταξη. Εξάλλου, όσο γερνά ο πληθυσμός των χρηστών, αναμένεται να γίνεται πιο ευάλωτος σε μια σειρά από προβλήματα υγείας.
Τα «παραδοσιακά» ναρκωτικά παραμένουν δημοφιλή ανάμεσα στους χρήστες, παρά την εμφάνιση νέων πιο δραστικών ουσιών, σύμφωνα με τα επικαιροποιημένα στοιχεία της ευρωπαίκής έκθεσης για τα ναρκωτικά 2014.
Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά, η χρήση κάνναβης και ηρωΐνης παραμένει σε υψηλά επίπεδα.
Κάνναβη
- 73,6 εκατομμύρια ενήλικες ή ποσοστό 21,7% των ενηλίκων (15-64 ετών) έκαναν χρήση κάνναβης τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους.
- 18,1 εκατομμύρια ενήλικες ή ποσοστό 5,3% των ενηλίκων (15-64 ετών) έκαναν χρήση κάνναβης τον τελευταίο χρόνο.
- 14,6 εκατομμύρια νεαροί ενήλικες ή ποσοστό 11,2% των νεαρών ενηλίκων (15-34 ετών) έκαναν χρήση κάνναβης τον τελευταίο χρόνο.
Διαφοροποίηση από χώρα σε χώρα ως προς τη χρήση κάνναβης τον τελευταίο χρόνο μεταξύ νεαρών ενηλίκων: κατώτατη εθνική εκτίμηση 0,4% και ανώτατη εθνική εκτίμηση 18,5%.
Κοκαΐνη
- 14,1 εκατομμύρια ενήλικες ή ποσοστό 4,2% των ενηλίκων (15-64 ετών) έκαναν χρήση κοκαΐνης τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους.
- 3,1 εκατομμύρια ενήλικες ή ποσοστό 0,9% των ενηλίκων (15-64 ετών) έκαναν χρήση κοκαΐνης τον τελευταίο χρόνο.
- 2,2 εκατομμύρια νεαροί ενήλικες ή ποσοστό 1,7% των νεαρών ενηλίκων (15-34 ετών) έκαναν χρήση κοκαΐνης τον τελευταίο χρόνο.
Διαφοροποίηση από χώρα σε χώρα ως προς τη χρήση κοκαΐνης τον τελευταίο χρόνο μεταξύ νεαρών ενηλίκων: κατώτατη εθνική εκτίμηση 0,2% και ανώτατη εθνική εκτίμηση 3,6%.
Αμφεταμίνες
- 11,4 εκατομμύρια ενήλικες ή ποσοστό 3,4% των ενηλίκων (15-64 ετών) έκαναν χρήση αμφεταμινών τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους.
- 1,5 εκατομμύρια ενήλικες ή ποσοστό 0,4% των ενηλίκων (15-64 ετών) έκαναν χρήση αμφεταμινών τον τελευταίο χρόνο.
- 1,2 εκατομμύρια νεαροί ενήλικες ή ποσοστό 0,9% των νεαρών ενηλίκων (15-34 ετών) έκαναν χρήση αμφεταμινών τον τελευταίο χρόνο.
Διαφοροποίηση από χώρα σε χώρα ως προς τη χρήση αμφεταμινών τον τελευταίο χρόνο μεταξύ νεαρών ενηλίκων: κατώτατη εθνική εκτίμηση 0,0% και ανώτατη εθνική εκτίμηση 2,5%.
Έκσταση
- 10,6 εκατομμύρια ενήλικες ή ποσοστό 3,1% των ενηλίκων (15-64 ετών) έκαναν χρήση Έκστασης τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους.
- 1,6 εκατομμύρια ενήλικες ή ποσοστό 0,5% των ενηλίκων (15-64 ετών) έκαναν χρήση Έκστασης τον τελευταίο χρόνο.
- 1,3 εκατομμύρια νεαροί ενήλικες ή ποσοστό 1,0% των νεαρών ενηλίκων (15-34 ετών) έκαναν χρήση Έκστασης τον τελευταίο χρόνο.
Διαφοροποίηση από χώρα σε χώρα ως προς τη χρήση Έκστασης τον τελευταίο χρόνο μεταξύ νεαρών ενηλίκων: κατώτατη εθνική εκτίμηση 0,1% και ανώτατη εθνική εκτίμηση 3,1%.
Οπιοειδή
- 1,3 εκατομμύρια προβληματικοί χρήστες οπιοειδών (15-64 ετών).
- 3,5% του συνόλου των θανάτων Ευρωπαίων ηλικίας 15-39 ετών οφείλονται σε υπερβολική δόση ναρκωτικών, με παρουσία οπιοειδών στα 3/4 περίπου των θανατηφόρων περιστατικών.
-Δηλώνονται ως κύρια ουσία χρήσης σε περίπου 45% του συνόλου των αιτήσεων θεραπείας απεξάρτησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
- 700 000 χρήστες οπιοειδών έλαβαν θεραπεία υποκατάστασης το 2012.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου